هاری یک بیماری ویروسی خطرناک و کشنده است که می‌تواند هم سگ‌های خانگی و هم سگ‌های ولگرد را مبتلا کند. این بیماری از طریق بزاق آلوده به ویروس هاری و معمولاً از طریق گازگرفتگی به انسان و سایر حیوانات منتقل می‌شود. شناخت علائم هاری و اقدامات پیشگیرانه نقش حیاتی در حفظ سلامت سگ‌ها و جلوگیری از شیوع این بیماری دارد.

در این مقاله، 18 نکته کلیدی در مورد هاری در سگ‌ها، شامل علائم بیماری، راه‌های انتقال و اهمیت واکسیناسیون را بررسی می‌کنیم:

• ✅

  هاری چیست؟

  هاری یک بیماری ویروسی عصبی است که بر مغز و نخاع تاثیر می‌گذارد.
• ✅

  علت هاری:

  ویروس هاری (Rabies virus) عامل اصلی این بیماری است.
• ✅

  راه‌های انتقال:

  گازگرفتگی توسط حیوان آلوده شایع‌ترین راه انتقال است. لیسیدن زخم باز توسط حیوان آلوده نیز می‌تواند باعث انتقال شود.
• ✅

  دوره کمون (نهفتگی):

  دوره کمون هاری بسته به محل گازگرفتگی و میزان ویروس وارد شده، از چند هفته تا چند ماه متغیر است.
• ✅

  هاری خشمگین (Furious rabies):

  در این حالت، سگ دچار تحریک‌پذیری، پرخاشگری و تمایل به گاز گرفتن می‌شود.



• ✅

  هاری فلجی (Paralytic rabies):

  در این حالت، سگ دچار ضعف و فلج در عضلات (معمولاً از پاها شروع می‌شود) می‌شود.
• ✅

  تغییر در رفتار:

  بی‌قراری، اضطراب، ترس، پنهان شدن یا برعکس، بیش از حد مهربان شدن از نشانه‌های هاری است.
• ✅

  مشکل در بلع:

  به دلیل فلج عضلات گلو، سگ در بلع غذا و آب دچار مشکل می‌شود و ممکن است آب دهانش سرازیر شود.
• ✅

  تغییر صدا:

  صدای سگ ممکن است به دلیل فلج حنجره تغییر کند.
• ✅

  عدم تعادل:

  سگ ممکن است دچار عدم تعادل و لرزش شود.
• ✅

  تشنج:

  در مراحل پیشرفته بیماری، تشنج رخ می‌دهد.
• ✅

  مرگ:

  هاری یک بیماری کشنده است و در صورت عدم درمان، منجر به مرگ می‌شود.
• ✅

  واکسیناسیون:

  واکسیناسیون بهترین راه پیشگیری از هاری در سگ‌ها است.
• ✅

  برنامه واکسیناسیون:

  سگ‌ها باید در سنین پایین واکسینه شوند و سپس به طور منظم (معمولاً سالانه) واکسن یادآور دریافت کنند.
• ✅

  مراجعه به دامپزشک:

  برای واکسیناسیون و بررسی سلامت سگ خود، به طور منظم به دامپزشک مراجعه کنید.
• ✅

  گازگرفتگی:

  در صورت گازگرفتگی توسط سگ، بلافاصله محل زخم را با آب و صابون بشویید و به پزشک مراجعه کنید.
• ✅

  قرنطینه:

  سگی که گاز گرفته باید توسط دامپزشک معاینه و قرنطینه شود.
• ✅

  کنترل جمعیت سگ‌های ولگرد:

  کنترل جمعیت سگ‌های ولگرد از طریق عقیم‌سازی و واکسیناسیون، نقش مهمی در کاهش شیوع هاری دارد.

تشخیص قطعی هاری تنها از طریق آزمایش نمونه‌های بافتی پس از مرگ امکان‌پذیر است. اما با مشاهده علائم بالینی و بررسی سابقه واکسیناسیون، دامپزشک می‌تواند به تشخیص احتمالی برسد.

در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده در سگ خود یا گازگرفتگی توسط سگ، فوراً با دامپزشک و مراکز بهداشتی تماس بگیرید. تشخیص زودهنگام و اقدامات پیشگیرانه می‌تواند جان سگ و انسان‌ها را نجات دهد.

واکسیناسیون سالانه سگ‌ها نه تنها از سلامت حیوان خانگی شما محافظت می‌کند، بلکه نقش مهمی در حفظ سلامت جامعه و جلوگیری از شیوع این بیماری خطرناک دارد.

18 نکته درباره هاری در سگ ها: علائم، پیشگیری و واکسیناسیون

هاری چیست و چرا برای سگ من خطرناک است؟

هاری یک بیماری ویروسی کشنده است که سیستم عصبی مرکزی پستانداران، از جمله سگ ها و انسان ها را تحت تاثیر قرار می دهد.این بیماری از طریق بزاق حیوان آلوده و معمولاً از طریق گاز گرفتگی منتقل می شود.اگر سگ شما به هاری مبتلا شود، متاسفانه درمان قطعی وجود ندارد و منجر به مرگ حیوان خواهد شد.به همین دلیل، پیشگیری از طریق واکسیناسیون اهمیت بسیار زیادی دارد.هاری نه تنها برای سگ شما خطرناک است، بلکه می‌تواند به انسان نیز منتقل شود و به یک تهدید جدی برای سلامت عمومی تبدیل گردد.این بیماری می‌تواند در جمعیت سگ های ولگرد به سرعت گسترش یابد و به یک معضل بزرگ تبدیل شود.

شناخت علائم اولیه هاری و انجام اقدامات پیشگیرانه می‌تواند جان سگ شما و اطرافیانتان را نجات دهد.

در این مقاله، 18 نکته مهم درباره هاری در سگ ها را بررسی می کنیم تا شما را در این زمینه آگاه سازیم.با آگاهی از علائم، روش های انتقال و راه های پیشگیری، می‌توانید از سگ خود در برابر این بیماری مرگبار محافظت کنید.

1. راه های انتقال هاری به سگ

اصلی ترین راه انتقال هاری، گاز گرفتگی توسط حیوان آلوده است. این حیوان می‌تواند سگ ولگرد، گربه، روباه، خفاش یا هر پستاندار دیگری باشد که ویروس هاری را حمل می کند. تماس بزاق حیوان آلوده با زخم باز یا غشاهای مخاطی (مانند دهان و چشم) نیز می‌تواند باعث انتقال ویروس شود، اگرچه این روش نسبت به گاز گرفتگی شیوع کمتری دارد. حتی اگر سگ شما واکسینه شده باشد، باز هم در صورت گاز گرفتگی توسط حیوان مشکوک به هاری، باید به دامپزشک مراجعه کنید. جلوگیری از تماس سگ شما با حیوانات ولگرد و مشکوک، یکی از مهمترین راه های پیشگیری از ابتلا به هاری است. در صورت مشاهده هرگونه علامت غیرعادی در حیوان ولگرد، از نزدیک شدن به آن خودداری کنید و به مسئولین مربوطه اطلاع دهید. در ضمن، آموزش کودکان در مورد خطرات نزدیک شدن به حیوانات ناشناس و ولگرد بسیار مهم است.

2. دوره کمون هاری در سگ ها

دوره کمون هاری، فاصله زمانی بین ورود ویروس به بدن و ظهور اولین علائم بیماری است. این دوره می‌تواند از چند هفته تا چند ماه متغیر باشد. طول دوره کمون به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله محل گاز گرفتگی، میزان ویروس وارد شده به بدن و وضعیت سیستم ایمنی سگ. هرچه محل گاز گرفتگی به مغز نزدیک تر باشد، دوره کمون کوتاه تر خواهد بود. در طول دوره کمون، ویروس به تدریج از محل ورود به بدن به سمت سیستم عصبی مرکزی حرکت می کند. به همین دلیل، حتی اگر سگ شما پس از گاز گرفتگی علائمی نشان ندهد، باز هم باید تحت نظر دامپزشک قرار گیرد. در صورت مشاهده هرگونه تغییر در رفتار سگ پس از گاز گرفتگی، بلافاصله با دامپزشک تماس بگیرید.

3. علائم اولیه هاری در سگ ها

علائم اولیه هاری در سگ ها می‌تواند بسیار خفیف و غیر اختصاصی باشد و تشخیص آن را دشوار کند. این علائم می‌تواند شامل تغییر در رفتار، بی قراری، اضطراب، تب خفیف و بی اشتهایی باشد. برخی از سگ ها ممکن است دچار تغییر در صدا شوند و صدایشان خشن تر شود. در ضمن، ممکن است سگ به نور و صدا حساس شود و از آنها دوری کند. در این مرحله، سگ ممکن است بیش از حد معمول مهربان یا عصبی شود. تشخیص زودهنگام علائم اولیه هاری می‌تواند به دامپزشک کمک کند تا اقدامات لازم را سریعتر انجام دهد. به همین دلیل، توجه به هرگونه تغییر غیرعادی در رفتار سگ بسیار مهم است.

4. مراحل پیشرفته هاری در سگ ها

با پیشرفت بیماری، علائم هاری در سگ ها آشکارتر و جدی تر می شوند. در این مرحله، سگ ممکن است دچار پرخاشگری شدید شود و بدون دلیل گاز بگیرد. برخی از سگ ها ممکن است دچار فلج شوند، مخصوصا در ناحیه صورت و گلو. مشکل در بلع، ترشح بیش از حد بزاق و تشنج نیز از دیگر علائم پیشرفته هاری هستند. بیماری منجر به فلج کامل و مرگ حیوان می شود. متاسفانه، پس از ظهور علائم پیشرفته هاری، هیچ درمانی برای نجات سگ وجود ندارد. به همین دلیل، پیشگیری از طریق واکسیناسیون و جلوگیری از تماس با حیوانات آلوده، تنها راه محافظت از سگ شما است.

5. هاری خشمگین در مقابل هاری فلجی

هاری معمولاً به دو شکل خشمگین و فلجی بروز می کند. در هاری خشمگین، سگ دچار پرخاشگری شدید، بی قراری و تحریک پذیری می شود. در هاری فلجی، سگ دچار فلج تدریجی می شود که ابتدا از پاها شروع شده و به تدریج به سایر قسمت های بدن گسترش می یابد. هر دو شکل هاری منجر به مرگ حیوان می شوند. تشخیص نوع هاری می‌تواند به دامپزشک در تشخیص سریعتر بیماری کمک کند. در هر دو نوع هاری، ترشح بیش از حد بزاق یکی از علائم شایع است.

6. واکسیناسیون هاری: سپری در برابر مرگ

واکسیناسیون هاری بهترین و موثرترین راه برای محافظت از سگ شما در برابر این بیماری مرگبار است. واکسن هاری سیستم ایمنی سگ را تحریک می کند تا آنتی بادی هایی را تولید کند که در صورت مواجهه با ویروس هاری، از حیوان محافظت می کنند. اولین واکسن هاری معمولاً در سن 3 تا 4 ماهگی به سگ تزریق می شود. پس از آن، واکسن های یادآور باید به طور منظم و طبق برنامه دامپزشک تزریق شوند. بسته به نوع واکسن، واکسن یادآور ممکن است هر سال یا هر سه سال یکبار تکرار شود. نگهداری سوابق واکسیناسیون سگ شما بسیار مهم است و باید در هنگام مراجعه به دامپزشک همراه داشته باشید.

7. اهمیت واکسیناسیون سگ های ولگرد

واکسیناسیون سگ های ولگرد نقش مهمی در کنترل و پیشگیری از شیوع هاری در جامعه دارد. سگ های ولگرد میتوانند حامل ویروس هاری باشند و به راحتی آن را به سایر حیوانات و انسان ها منتقل کنند. برنامه های واکسیناسیون سگ های ولگرد می‌تواند به کاهش جمعیت سگ های آلوده و جلوگیری از گسترش بیماری کمک کند. این برنامه ها معمولاً توسط سازمان های دولتی و غیردولتی انجام می شوند. اگر در منطقه شما برنامه های واکسیناسیون سگ های ولگرد وجود دارد، از آنها حمایت کنید. واکسیناسیون سگ های ولگرد نه تنها به سلامت حیوانات کمک می کند، بلکه سلامت جامعه را نیز تضمین می کند. در بسیاری از کشورها، واکسیناسیون سگ های ولگرد یکی از اولویت های اصلی بهداشت عمومی است.

8. اگر سگ من توسط حیوان دیگری گاز گرفته شد، چه کنم؟

اگر سگ شما توسط حیوان دیگری گاز گرفته شد، حتی اگر واکسینه شده باشد، باید بلافاصله به دامپزشک مراجعه کنید. دامپزشک زخم را تمیز و ضدعفونی می کند و وضعیت واکسیناسیون سگ شما را بررسی می کند. در صورت لزوم، دامپزشک ممکن است واکسن یادآور هاری را تزریق کند. حیوان گاز گیرنده باید به مدت 10 روز تحت نظر قرار گیرد تا علائم هاری در آن بررسی شود. اگر حیوان گاز گیرنده ولگرد است و نمی توان آن را پیدا کرد، ممکن است دامپزشک توصیه کند که سگ شما تحت درمان پیشگیرانه هاری قرار گیرد. هرگز سعی نکنید خودتان زخم را درمان کنید و همیشه از دامپزشک کمک بگیرید.

9. درمان پیشگیرانه هاری در سگ ها

درمان پیشگیرانه هاری (PEP) شامل تزریق واکسن هاری و ایمونوگلوبولین هاری است. ایمونوگلوبولین هاری آنتی بادی های آماده ای را فراهم می کند که به سرعت ویروس هاری را خنثی می کنند. واکسن هاری به سیستم ایمنی بدن کمک می کند تا آنتی بادی های بیشتری تولید کند. درمان پیشگیرانه هاری باید در اسرع وقت پس از مواجهه با ویروس هاری آغاز شود. هرچه درمان سریعتر آغاز شود، احتمال موفقیت آن بیشتر خواهد بود. درمان پیشگیرانه هاری معمولاً برای افرادی که توسط حیوان مشکوک به هاری گاز گرفته شده اند توصیه می شود. این درمان می‌تواند از ابتلا به هاری جلوگیری کند و جان افراد را نجات دهد.

10. هاری در سگ های خانگی در مقابل سگ های ولگرد

سگ های ولگرد به دلیل عدم واکسیناسیون و تماس بیشتر با سایر حیوانات آلوده، بیشتر در معرض خطر ابتلا به هاری هستند. سگ های خانگی که به طور منظم واکسینه می شوند، خطر ابتلا به هاری بسیار کمتری دارند. با این حال، حتی سگ های خانگی نیز میتوانند در معرض خطر قرار گیرند اگر با حیوان آلوده تماس داشته باشند. به همین دلیل، واکسیناسیون منظم و جلوگیری از تماس با حیوانات ولگرد برای همه سگ ها ضروری است. صاحبان سگ های خانگی باید مسئولیت پذیر باشند و از سلامت سگ خود و جامعه محافظت کنند. کنترل جمعیت سگ های ولگرد و واکسیناسیون آنها نیز نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا به هاری دارد. همکاری بین صاحبان سگ های خانگی و سازمان های مسئول می‌تواند به کنترل و پیشگیری از شیوع هاری کمک کند.

11. هاری در توله سگ ها

توله سگ ها به دلیل سیستم ایمنی ضعیف تر، بیشتر در معرض خطر ابتلا به هاری هستند. توله سگ ها باید در اسرع وقت و طبق برنامه دامپزشک واکسینه شوند. تا زمانی که توله سگ ها به طور کامل واکسینه نشده اند، باید از تماس آنها با حیوانات ولگرد و مشکوک خودداری شود. مراقبت ویژه از توله سگ ها در برابر هاری بسیار مهم است. تغذیه مناسب و مراقبت های بهداشتی منظم می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی توله سگ ها کمک کند. در صورت مشاهده هرگونه علامت غیرعادی در توله سگ، بلافاصله با دامپزشک تماس بگیرید. پیشگیری بهتر از درمان است، مخصوصا در مورد توله سگ ها.

12. آیا سگ من می‌تواند هاری را به من منتقل کند؟

بله، سگ آلوده به هاری می‌تواند ویروس را به انسان منتقل کند. انتقال هاری معمولاً از طریق گاز گرفتگی یا تماس بزاق آلوده با زخم باز انجام می شود. هاری در انسان یک بیماری بسیار جدی و کشنده است. به همین دلیل، اگر توسط سگی گاز گرفته شدید، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. پزشک شما را ارزیابی می کند و در صورت لزوم، درمان پیشگیرانه هاری را آغاز می کند. واکسیناسیون سگ ها نقش مهمی در محافظت از سلامت انسان ها در برابر هاری دارد.

13. علائم هاری در انسان

علائم اولیه هاری در انسان می‌تواند شامل تب، سردرد، خستگی و درد عضلانی باشد. با پیشرفت بیماری، علائم عصبی ظاهر می شوند، از جمله اضطراب، بی قراری، توهم، تشنج و فلج. یکی از علائم مشخصه هاری در انسان، ترس از آب (هیدروفوبیا) است. این ترس به دلیل اسپاسم عضلات گلو در هنگام تلاش برای نوشیدن آب ایجاد می شود. هاری در انسان یک بیماری بسیار جدی و کشنده است. در صورت مشاهده هرگونه علامت مشکوک، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. تشخیص و درمان زودهنگام هاری می‌تواند جان انسان ها را نجات دهد.

14. اقدامات لازم پس از گاز گرفتگی توسط سگ

اگر توسط سگی گاز گرفته شدید، ابتدا محل زخم را با آب و صابون به مدت 10 تا 15 دقیقه بشویید. سپس، به پزشک مراجعه کنید و وضعیت را به او اطلاع دهید. پزشک شما را ارزیابی می کند و در صورت لزوم، درمان پیشگیرانه هاری را آغاز می کند. اگر سگ خانگی است، اطلاعات مربوط به واکسیناسیون آن را از صاحبش بپرسید. اگر سگ ولگرد است، سعی کنید آن را شناسایی کنید تا بتوان آن را تحت نظر قرار داد. در صورت امکان، سگ را در محلی امن قرنطینه کنید تا از تماس آن با سایر افراد و حیوانات جلوگیری شود.

15. تست هاری در سگ ها

تنها راه قطعی تشخیص هاری در سگ ها، آزمایش بافت مغز پس از مرگ حیوان است. این آزمایش به دنبال وجود ویروس هاری در بافت مغز می گردد. آزمایش خون برای تشخیص هاری در سگ های زنده قابل اعتماد نیست. در صورت مشکوک بودن به هاری، حیوان باید تحت نظر قرار گیرد تا علائم بیماری در آن بررسی شود. اگر حیوان علائم هاری را نشان دهد، باید اتانازی شود و بافت مغز آن برای آزمایش ارسال شود. نتیجه آزمایش می‌تواند به تایید یا رد تشخیص هاری کمک کند. آزمایش هاری نقش مهمی در کنترل و پیشگیری از شیوع این بیماری دارد.

16. پیشگیری از هاری در سفر با سگ

برخی از کشورها ممکن است قوانین خاصی در مورد ورود حیوانات خانگی داشته باشند، از جمله نیاز به گواهی واکسیناسیون هاری. قبل از سفر، با سفارت یا کنسولگری کشور مقصد تماس بگیرید و از قوانین مربوطه مطلع شوید. در طول سفر، از تماس سگ خود با حیوانات ولگرد و مشکوک خودداری کنید. در صورت گاز گرفتگی توسط حیوان دیگر، بلافاصله به دامپزشک مراجعه کنید. سفر با سگ می‌تواند یک تجربه لذت بخش باشد، اما باید اقدامات لازم برای محافظت از سلامت او در برابر هاری را انجام دهید. همیشه مدارک مربوط به واکسیناسیون سگ خود را همراه داشته باشید.

17. نقش دامپزشکان در پیشگیری از هاری

دامپزشکان نقش کلیدی در پیشگیری از هاری ایفا می کنند. آنها واکسن هاری را به سگ ها تزریق می کنند و به صاحبان سگ ها در مورد اهمیت واکسیناسیون آموزش می دهند. دامپزشکان همچنین در تشخیص و درمان هاری نقش دارند. آنها در صورت مشکوک بودن به هاری، حیوانات را تحت نظر قرار می دهند و در صورت لزوم، آزمایش های لازم را انجام می دهند. دامپزشکان همچنین به سلامت جامعه کمک می کنند با کنترل بیماری های مشترک بین انسان و حیوان، از جمله هاری. مشاوره با دامپزشک برای اطمینان از سلامت سگ شما و پیشگیری از بیماری ها بسیار مهم است. دامپزشکان به عنوان متخصصان سلامت حیوانات، نقش مهمی در جامعه دارند.

18. نقش آموزش عمومی در کنترل هاری

آموزش عمومی نقش مهمی در کنترل و پیشگیری از هاری دارد. افزایش آگاهی عمومی در مورد هاری، علائم، راه های انتقال و روش های پیشگیری می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک کند. آموزش عمومی می‌تواند از طریق رسانه ها، مدارس، مراکز بهداشتی و سایر کانال های ارتباطی انجام شود. آموزش کودکان در مورد خطرات نزدیک شدن به حیوانات ناشناس و ولگرد بسیار مهم است. در ضمن، آموزش صاحبان سگ ها در مورد مسئولیت های خود در قبال سلامت سگ و جامعه ضروری است. با افزایش آگاهی عمومی، می توان از شیوع هاری جلوگیری کرد و جان انسان ها و حیوانات را نجات داد. همکاری بین دولت، سازمان های غیردولتی و مردم می‌تواند به موفقیت برنامه های کنترل هاری کمک کند.